شناخت معیارها و مصادیق حق و باطل در نهج البلاغه
سه شنبه, ۱۸ تیر ۱۳۹۸، ۰۳:۳۰ ب.ظ
معرفی پایان نامه کارشناسی ارشد
رشته: علوم قرآن و حدیث - نهج البلاغه
پدیدآور: ناهید زندیه استاد راهنما: لیلاالسادات مروجی استاد مشاور: رحمت‌اله عبدالله‌‌زاده آرانی
دانشگاه پیام نور استان اصفهان، مرکز پیام نور کاشان-1396
چکیده:
جهان آمیزه‌ای از حق و باطل است و باطل به سبب فریب‌کاری و نیرنگ بازی همواره خود را حق مطلق و محض نشان می‌دهد و از این رو مردم در شناخت حق و باطل در حیرت می‌مانند و دچار اشتباه می شوند. آنچه در این مسیر ضروری می نماید، شناخت حق و باطل است، زیرا درگیری میان حق و باطل خواه در حوزه حیات فردی و خواه در حوزه حیات اجتماعی انسان، از همان آغاز موجودیت او برقرار بوده است. از این رو لازم است معیارهایی در اختیار او گذاشته شود تا به کمک آنها بتواند به راحتی حق را بشناسد و باطل حق نما را نیز تمیز دهد.
حق و باطل از موضوعات اساسی است که در قرآن کریم و سخنان ائمه‌ی اطهار(علیهم السلام) به ویژه در نهج البلاغه امیرالمومنین علی (ع) به آن پرداخته شده است. - شناخت معیارها و مصداق های حق و رابطه آن با باطل مواردی هستند که به آشکار شدن حق کمک می‌کنند. - زمانی که این شرایط تحقق یابند ، بستر مناسبی برای پیروزی حق بر باطل به وجود می آید. امیرالمومنین علی(ع) این شرایط را با توجه به زمان ، مکان و ظرفیت های وجودی مخاطبان در جهت هدایت آنان به کار گرفته‌اند. خداوند ، قرآن ، پیامبر (ص) ، دین اسلام ، دارای ویژگی های خاصی از جمله آشکار کننده حق ، داور، حق رو و فصل الخطاب هستند ، امیرالمومنین (ع) نیز قاطع در راه حق ، راستگو ، پاسخگوی ندای حق، عالم به حق ، حق جو و حق یاب هستند ، ائمه اطهار نیز دارای وحدت رویه ، مرجع حق ، زمامداران حق و پرچم داران حق هستند ، لذا هریک به عنوان یکی از معیارهای شناخت حق در کلام امیرالمومنین علی (ع) معرفی شده اند . علاوه بر موارد مذکور خوبی ، صداقت ، بهشت و دوزخ ، سنت پیامبر(ص) و نظایر آن به عنوان مصداق حق در کتاب نهج البلاغه معرفی شده اند. مواردی از قبیل دروغ ، فساد ، کفر ، گناه ، سخن چینی ، بدعت و امثال آن به عنوان مصداق باطل در نهج البلاغه بیان شده است.
با توجه به همه مصادیق حق نتیجه گیری می شود هر وجودی که منبع خیر و سعادت بشر باشد حق شناخته شده است . بنابراین خداوند حق مطلق است ؛ چه اینکه منبع تمام سعادتها و برکات است. همچنین قرآن مجید، اهل بیت (ع) ، دین اسلام و توحید و یکتاپرستی از این جهت که منشأ هدایت و خیر هستند، حق معرفی شده اند. با توجه به همه مصادیق باطل نتیجه گیری می شود هر وجودی که منبع نفاق، شقاوت و بدبختی است، باطل شناخته شده است. روش تحقیق با هدف کاربردی به صورت توصیفی ـ تحلیلی است و جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و متنی می باشد که در پنج فصل گردآوری و تنظیم شده است.
کلید واژه ها : حق ، باطل ، معیار ، مصادیق ، نهج البلاغه
